از ابتدای انقلاب تا کنکور چند نظام آموزشی در کشور وجود داشته است که بعد از مدتی حذف شده اند و جای خود را به نظام آموزشی جدید تر دادند. یکی از این ها نظام سالی واحدی است که از سال ۱۳۸۰ جایگزین نظام ترمی واحدی شده است.
در این مقاله سعی داریم تا توضیحاتی در مورد انواع نظام های آموزشی در ایران به شما بدیم همچنین با بیان تفاوت های انواع نظام های آموزشی به شما کمک کنیم تا تشخیص درستی از اینکه در کدام نظام آموزشی تحصیل کرده اید داشته باشید.
فهرست مطالب
نظام سالی واحدی و ترمی واحدی چیست؟
نظام آموزشی مشخص کننده زمان تحصیل و نحوه برگزاری امتحانات و ورد به سال بالاتر است همچنین در نظام آموزشی ترتیب ۱۲ سال دبیرستان در پایه های مختلف انجام میشود. تمامی شرایط گفته شده میتواند تاثیرات زیادی در روند تحصیلی دانش آموزان داشته باشد.
نظام ترمی واحدی
نظام ترمی واحدی نظامی موسوم به نظام قدیم است که تا سال ۱۳۷۹ پا برجا بوده است و در آن هر سال تحصیلی به ۳ ترم تقسیم میشد و تمام دانش آموزان باید در هر سال تحصیلی در امتحانات ۳ ترم شرکت میکردند.
جالب اینجا بود که اگر کسی در درسی نمره قبولی نمیگرفت میتوانست وارد ترم بعدی شود و این روال تا دیپلم ادامه داشت. کسانی که قصد شرکت در کنکور را داشتند باید مدرک پیش دانشگاهی میگرفتند.
با توجه به فشردگی زیاد مطالب همچنین سختی آموزش برای معلمان از سال ۱۳۷۹ نظام آموزشی ترمی واحدی حذف شد و جای خود را به نظام سالی واحدی داد.
نظام سالی واحدی
نظام سالی واحدی از سال ۱۳۸۰ جایگزین نظام ترمی واحدی یا همان نظام قدیم سابق شد و از سال ۱۳۸۰ به بعد هر سال تحصیلی تبدیل به ۲ ترم مهر و بهمن شد که در پایان آن دانش آموزان در امتحانات شرکت میکردند و در صورتی قبولی میتوانستند وارد سال بعدی شوند.
در نظام سالی واحدی هم مقطع پیش دانشگاهی وجود داشت و دانش آموزان باید برای قبولی از رشته های نظری در دانشگاه حتما دارای مدرک تحصیلی پیش دانشگاهی میبودند. از سال ۱۳۹۲ این نظام آموزشی هم به کار خود پایان داد و نظام جدید یا در اصل نظام ۳-۳-۶ در کشور شروع شد.
آخرین سالی که کنکور با منابع نظام سالی واحدی برگزار شد سال ۱۳۹۸ بود و بعد از آن تنها کنکور با شرایط نظام جدید برگزار میشود البته دیپلم سالی واحدی ها کاملا معتبر است و میتوانند در کنکور نظام جدید شرکت کنند حتی سوابق تحصیلی آن ها هم در نظر گرفته میشود.
نظام سالی واحدی از چه سالی شروع شده است؟
نظام سالی واحدی از سال ۱۳۸۰ آغاز شد و جایگزین نظام ترمی واحدی گردید و تقریبا به مدت ۲۰ سال نظام واحد آموزشی کشور بود پس هر شخصی که دارای دیپلم دبیرستان بعد از سال ۱۳۷۹ است بعنوان سالی واحدی محسوب میشود و باید در زمان ثبت نام نوع نظام آموزشی را درست انتخاب کند.
نظام سالی واحدی دارای ۵ سال ابتدایی ، ۳ سال راهنمایی ، ۳ سال دبیرستان و یک سال پیش دانشگاهی بود که امتحانات آن در دو ترم و در پایان هر نیم سال برگزار میشد. از سال ۱۳۹۲ نظام آموزشی کشور به نظام ۳-۳-۶ تغییر پیدا کرد اما آخرین سال کنکوری و دیپلم سالی واحدی ها ۱۳۹۸ است.
پس راه دیگر تشخیص نظام آموزشی شما سالی است که در آن موفق به دریافت دیپلم شده اید یا اصلا در دوران آموزش دارای مقطع پیش دانشگاهی بوده اید یا خیر !
نظام تحصیلی من چیست؟
شما در هر سن و سالی که هستید و قصد شرکت در کنکور را دارید اما نمیدانید جز کدام نظام آموزشی هستید کافیه از یکی از روش های زیر نظام آموزشی خودتان را تشخیص دهید.
از طریق سال اخذ دیپلم
اگر در سال ۱۳۷۹ یا قبل آن دیپلم گرفته اید نظام ترمی واحدی محسوب میشوید.
اگر در سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۹۸ دیپلم گرفتید نظام سالی واحدی محسوب میشوید.
از طریق نوع برگزاری امتحانات
اگر در ۳ ثلث امتحان میدادید شما جز نظام ترمی واحدی هستید.
اگر در ۲ نیم سال امتحان میدادید شما جز نظام سالی واحدی هستید.
از طریق پایه های تحصیلی
اگر دارای مدرک پیش دانشگاهی هستید قطعا جز سالی واحدی یا ترمی واحدی هستید.
اگر مقطع بجای مقطع راهنمایی دارای مقطع متوسطه اول هستید نظام جدید خواهید بود.
اگر دوران ابتدایی شما ۶ ساله بوده است قطعا نظام جدید خواهید بود.
اگر حتی دیپلم فنی یا کار و دانش را در ۱۲ سال گرفتید بازهم نظام جدید خواهید بود.
از طریق ورود به سال بالاتر
اگر با تجدید وارد سال بعد نمیشدید نظام سالی واحدی هستید.
اگر حتی با تجدید میتوانستید تا دیپلم ادامه دهید نظام ترمی واحدی یا ۳-۳-۶ هستید.
از کجا بفهمیم سالی واحدی هستیم یا نظام جدید؟
اگر شروع تحصیلات شما از مقطع ابتدایی از سال ۱۳۹۲ شروع شده است قطعا نظام جدید یا ۳-۳-۶ هستید یا اگر بعد از سال ۱۳۹۸ دیپلم گرفتید جز نظام جدید هستید در غیر اینصورت بدون هیچ توضیح اضافی شما نظام سالی واحدی محسوب میشوید نگر اینکه بیشتر از ۴۰ سال سن داشته باشید.
همچنین ساده ترین راه برای متوجه شدن این موضوع داشتن مقطع پیش دانشگاهی است چون به هیچ عنوان نظام جدید ها مقطع پیش دانشگاهی ندارند و حتما باید در ۳ سال دوره دبیرستان را در تمام گروه های تحصیلی حتی فنی و کار و دانش بگذرانند.
پس اگر جز دو مورد بالا نیستید قطعا جز نظام سالی واحدی خواهید بود و اگر هم هستید که تکلیف مشخص است و شما نظام جدید محسوب میشوید.
تفاوت نظام سالی واحدی و نظام جدید (۳-۳-۶ )
چند تفاوت عمده بین دو نظام آموزشی سالی واحدی و نظام جدید وجود دارد که البته میشه گفت بنفع نظام جدید ها شده است.
- دو مقطع راهنمایی و پیش دانشگاهی از نظام جدید حذف شده است .
- در نظام جدید مقطع ابتدایی دارای ۶ سال تحصیلی است.
- در نظام سالی واحدی مقطع ابتدایی ۵ ساله بود.
- نظام جدید دارای دو دوره متوسطه اول و دوم میباشد.
- حجمی زیادی از دروس نظام سالی واحدی از نظام جدید حذف شده است.
- محتوای درسی نظام جدید تا حدود ۸۰ درصد تغییرات داشته است.
- دروس نظام جدید بیشتر مفهومی هستند.
- در نظام سالی واحدی با تجدید شدن در درسی پایه دوباره تکرار میشد.
- نظام جدید ها با نمره و معدل بالای ۱۰ قبول میشوند.
- نظام جدید ها امکان استفاده از تک ماده را دارند.
- دانش آموزان جدید باید در سال دوازدهم نمره برگه بالای ۷ برای قبولی داشته باشند.
چند نکته مهم در مورد نظام های آموزشی
حتما برای شرکت در کنکور باید نظام آموزشی مشخص شود.
سوابق تحصیلی برای نظام ترمی واحدی محاسبه نمیشود.
داوطلبان نظام سالی واحدی برای ترمیم معدل باید در امتحانات نظام جدید شرکت کنند.
داوطلبان نظام ترمی واحدی باید حتما در امتحانات ترمیم معدل شرکت کنند در غیر اینصورت ۶۰ درصد نمره نهایی کنکور را از دست میدهند.
تمام داوطلبان با هر نظام آموزشی باید در کنکور نظام جدید شرکت کنند.
نظام جدید ها تحت هر شرایطی وارد سال بعدی میشوند و تا پایان دیپلم فرصت دارند قبول شوند.
معایب و مزایای نظام سالی واحدی
قطعا هیچ نظام آموزشی ای در هیچجای دنیا بی عیب یا بدون مزیت نیست و هیچوقت نمیتوان تمام خوبی ها را یکجا داشت و انتظارات تمام سلیقه ها را برطرف کرد .در نتیجه تصمیم گرفتیم مزایا و معایب نظام سالی واحدی را بیشتر برای شما توضیح دهیم.
مزایای نظام سالی واحدی
✔️ کل سال به ۲ نیم سال تقسیم بندی شده است.
✔️ برنامه ریزی درسی ساده تر است.
✔️ برگزاری امتحانات ساده تر است.
✔️ آموزش بصورت فشرده نیست.
✔️ رشته های فنی حرفه ای و کار و دانش نیازی به پیش دانشگاهی ندارند.
معایب نظام سالی واحدی
❌ حجم درس ها زیاد است.
❌ بعد ازدیپلم باید وارد مقطع پیش دانشگاهی شد.
❌ تاثیرات سوابق تحصیلی بین دیپلم و پیش دانشگاهی تقسیم میشود.
❌ در صورت تجدید پایه تحصیلی تکرار میشود.
❌ هدایت تحصیلی به درستی اجرا نمیشود.
تفاوت نحوه ثبت نام نظام سالی واحدی و نظام جدید در کنکور
همانطور که میدانید طبق قانون از سال ۱۴۰۲ کنکور سراسری در دو نوبت انجام میشود و تمام داوطلبان این فرصت را دارند که در هر دو نوبت و حتی در دو رشته اصلی مجزا و دو رشته شناور در کنکور سراسری شرکت کنند.
ثبت نام برای هر نوبت از هر کنکور در زمان مشخص خودش و طبق زمان بندی اعلام شده سازمان سنجش انجام میشود بنابراین داوطلبان نظام سالی واحدی و نظام جدید کنکور باید برای ثبت نام در کنکور نظام تحصیلی خودشان را وارد کنند.
تنها تفاوت در زمان ثبت نام تعیین نوع نظام آموزشی است که مفصل راه تشخیص آن توضیح داده شد و در کنار این و بر اساس نوع انتخاب نظام آموزشی باید زمان فارغ التحصیلی و کد نظام وظیفه برای آقایان اعلام شود.
مهم ترین موضوعی که در تعیین نوع نظام آموزشی تاثیر گذار خواهد بود نحوه تاثیر گذاری سوابق تحصیلی داوطلبان است. سوابق تحصیلی و ضرایب دروس برای نظام سالی واحدی و نظام جدید کاملا متفاوت است پس باید انتخاب به درستی انجام شود.
نکته ❗
داوطلبان نظام سالی واحدی که دارای نمرات پایینی هستند میتوانند در امتحانات ترمیم معدل نظام جدید برای بهبود نمره شرکت کنند.
تمامی اطلاعات سوابق تحصیلی از سوی آموزش و پرورش برای سازمان سنجش ارسال خواهد شد.
در پایان
توضیحات کاملی در مورد انواع نظام های آموزشی داده شد تا بتوانید به سادگی در هر مرحله ای که نیاز به مشخص کردن نظام آموزشی بود انتخاب درستی انجام دهید. انتخاب نظام آموزشی اختیاری نیست و الزاما هر کسی که وارد دوره دبیرستان شده است شامل یکی از نظام های آموزشی میشود.
تنها آپشنی که برای نظام سالی واحدی قرار داده شده است این است که داوطلبان کنکور نظام سالی واحدی میتوانند در امتحانات ترمیم معدل برای ارتقا نمرات شرکت کنند یا از همان سوابق تحصیلی قبلی استفاده کنند.
میتوانید برای مشاوره در زمینه انواع نظام های آموزشی همین الان با کنکور مشاور تماس بگیرید.