رشته فوریت های پزشکی، یکی از شاخه های پزشکی است که به بررسی و درمان بیماران با وضعیت های اورژانسی و حاد می پردازد. این رشته نیازمند دانش فنی و علمی بالا، تجربه عملی و مهارت در انجام عملیات های پزشکی سریع و دقیق است.
فوریت های پزشکی شامل حوادث رانندگی، حوادث خانگی، نارسایی قلبی، سکته مغزی، تروما و آسیب های جسمی و روانی دیگر می باشد. برای موفقیت در این رشته، علاوه بر دانش نظری، تجربه عملی و تمرین بالا نیز حائز اهمیت است. در این مقاله به معرفی کامل رشته فوریت های پزشکی خواهیم پرداخت. چنانچه علاقمند این رشته هستید، مطالعه مطالب مفید را از دست ندهید.
فهرست مطالب
معرفی رشته فوریت های پزشکی
رشته فوریت های پزشکی یکی از رشته های حوزه پزشکی است که به آموزش و آماده سازی پزشکان برای مراقبت اورژانسی و اورژانس های پزشکی می پردازد. فوریت ها مواردی هستند که نیاز به مراقبت و درمان فوری دارند و ممکن است برای حیات و سلامت فرد تهدید کننده باشند.
در این رشته، دانشجویان به مهارت های لازم برای تشخیص و درمان فوریت های پزشکی، مدیریت بیماران در شرایط اورژانسی و استفاده از تجهیزات و فناوری های پزشکی پیشرفته آموزش داده می شوند. همچنین، آن ها با تمرین های عملی و شبیه سازی های واقعیت مجازی در مواجهه با مواقع اورژانسی و تصمیم گیری سریع آشنا می شوند.
در حین تحصیل در رشته فوریت های پزشکی، دانشجویان با تیم های متخصص اورژانسی همکاری کرده و در محیط های بیمارستانی و مراکز اورژانسی واقعی تجربه کسب می کنند. آن ها با شرایط و مواجهه با بیماران مختلف در مواقع اورژانسی آشنا می شوند و مهارت های لازم برای مدیریت این مواقع را تمرین می کنند.
فارغ التحصیلان این رشته می توانند در بیمارستان ها، مراکز اورژانسی، ایستگاه های اورژانسی و سایر مراکز بهداشتی و درمانی مشغول به کار شوند. آن ها می توانند در تیم های اورژانسی فعالیت کنند و به مراقبت و درمان فوریت های پزشکی بپردازند.
در نهایت، رشته فوریت های پزشکی یکی از رشته های پرمخاطب و حیاتی در حوزه پزشکی است که به دانشجویان آموزش می دهد که در شرایط اورژانسی و درمان فوریت های پزشکی بهترین مراقبت را ارائه دهند و به حفظ حیات و سلامت بیماران کمک کنند.
معایب رشته فوریت های پزشکی
رشته فوریت های پزشکی نیز همچون مشاغل دیگر، دارای معایبی است که از جمله آن ها می توان موارد زیر را برشمرد:
✔️ فشار زمانی: فوریت های پزشکی معمولا نیاز به تصمیمات سریع و اقدامات فوری دارند. این می تواند باعث فشار زیاد بر پزشکان شده و باعث خطاهای پتانسیلی در درمان بیماران شود.
✔️ استرس و فشار روحی: برخی از فوریت های پزشکی ممکن است با خطرات جدی برای بیماران همراه باشند. همین می تواند باعث ایجاد استرس و فشار روحی برای پزشکان شود و تأثیر منفی بر روی کیفیت زندگی شخصی آن ها داشته باشد.
✔️ تنوع بالای پرونده ها: در رشته فوریت های پزشکی، پزشکان ممکن است با پرونده های بسیار متنوعی از بیماران مواجه شوند. این می تواند نیاز به دانش و تجربه وسیعی را برای تشخیص و درمان در شرایط مختلف ایجاد کند.
✔️ برخورد با بیماران و خانواده ها: در فوریت های پزشکی، پزشکان ممکن است با بیمارانی که در وضعیت بحرانی قرار دارند و خانواده های آن ها برخورد کنند. این می تواند باعث ایجاد تعاملات پیچیده و غیر قابل پیش بینی با بیماران و خانواده ها شود.
✔️ ساعات کار طولانی: پزشکان فوریت های پزشکی ممکن است نیاز به ساعات کار طولانی و نامنظم داشته باشند. همین امر می تواند باعث خستگی و خستگی زیاد شود و تأثیر منفی بر روی سلامت و عملکرد آن ها داشته باشد.
✔️ مسئولیت بالا: پزشکان فوریت های پزشکی معمولا با مسئولیت بالایی درمان بیماران در وضعیت بحرانی روبرو هستند. این می تواند باعث ایجاد فشار و استرس روانی بر آن ها شود و نیاز به تصمیمات سخت را ایجاد کند.
به طور کلی، رشته فوریت های پزشکی با چالش ها و مسئولیت های زیادی همراه است که نیاز به تجربه، مهارت و استراتژی های مدیریت استرس دارد.
درآمد و حقوق رشته فوریت های پزشکی
درآمد و حقوق فوریت های پزشکی به عوامل متعددی بستگی دارد. این عوامل شامل سابقه کار، سطح تحصیلات، موقعیت جغرافیایی، نوع و محل اشتغال و همچنین سیاست های دولتی در زمینه حقوق پزشکان می باشد.
به طور کلی، پزشکان فوریت در ایران حقوق بالاتری نسبت به بقیه پزشکان دارند. این به دلیل تحمل شرایط کار سخت و پرفشار در بخش اورژانس است. همچنین، نیاز بیماران به خدمات فوریت ها باعث شده است که این حوزه جذابیت بالایی برای پزشکان داشته باشد.
در حال حاضر، متوسط درآمد سالانه فوریت های پزشکی در ایران حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان یا حتی بالاتر از این مبلغ است. البته این میزان ممکن است با توجه به عوامل مذکور بالاتر یا پایین تر از این مقدار باشد. لازم به ذکر است که این میزان درآمد نهایی پزشکان فوریت، پس از کسر هزینه های مختلف مانند بیمه، مالیات و هزینه های حرفه ای می باشد. همچنین، این میزان نیز می تواند در هر بیمارستان یا شهر متغیر باشد.
باید به این نکته اشاره کنیم که در کشورهای در حال توسعه، میزان درآمد و حقوق فوریت های پزشکی ممکن است کمتر از کشورهای پیشرفته باشد. اما با توجه به اهمیت و نیاز بیماران به خدمات فوریت ها، این حوزه همچنان جذابیت بالایی برای پزشکان دارد.
ادامه تحصیل و گرایش های ارشد در رشته فوریت های پزشکی
تحصیلات ارشد در رشته فوریت های پزشکی به شما امکان می دهد تا به عنوان یک پزشک فوریتی متخصص در حوزه های مختلفی فعالیت کنید. در ادامه تحصیلات، شما می توانید به گرایش های مختلفی متمرکز شوید که در زیر به برخی از رایج ترین آن ها اشاره می کنیم:
👈 فوریت های پزشکی عمومی: در این گرایش، شما می توانید به عنوان یک پزشک فوریتی عمومی در بخش اورژانس بیمارستان ها یا مراکز درمانی فعالیت کنید. شما در این گرایش با موارد مختلفی از جمله تروما، بیماری های عفونی، بیماری های قلبی و عروقی و مشکلات تنفسی مواجه خواهید شد و باید مهارت هایی مانند روش های ریوی و قلبی-عروقی، مدیریت دردها، تشخیص و مدیریت شوک و … را دارا باشید.
👈 فوریت های پزشکی داخلی: در این گرایش، فارغ التحصیلان می توانند به عنوان پزشک فوریتی داخلی در بخش های مختلفی از جمله بیماری های قلبی و عروقی، بیماری های گوارشی، بیماری های اندوکرینی و بیماری های عفونی فعالیت داشته باشند.
👈 فوریت های پزشکی جراحی: در گرایش پزشکی جراحی، هر یک از دانش آموختگان به عنوان یک پزشک فوریتی جراحی در بخش های مختلفی از جمله جراحی عمومی، جراحی تروما، جراحی ارتوپدی و جراحی عروقی مشغول به کار خواهند شد.
👈 فوریت های پزشکی کودکان: این گرایش به شما امکان می دهد تا به عنوان یک پزشک فوریتی کودکان در بخش های پزشکی عمومی کودکان و جراحی کودکان فعالیت کنید. در واقع، دانشجویان به تشخیص و مدیریت بیماران کودک در وضعیت های اورژانسی و فوریت های مربوط به این گروه سنی می پردازند. این شامل تشخیص و مدیریت بیماران با تنگی نفس، عفونت ها و … می شود.
👈 فوریت های پزشکی زنان: در این گرایش به عنوان یک پزشک فوریتی زنان در بخش های مختلفی از جمله پزشکی زنان و زایمان و جراحی زنان فعالیت خواهید داشت.
👈 فوریت های قلبی: در گرایش فوریت های قلبی، دانشجویان بر روی بیماری های قلبی متمرکز می شوند. این شامل تشخیص و تسکین بیماری های قلبی مانند سکته قلبی، آریتمی ها، نارسایی قلبی و … است.
👈 فوریت های سوختگی و جراحی پلاستیک: در این گرایش، دانشجویان به مدیریت بیماران با سوختگی های شدید و نیاز به جراحی پلاستیک می پردازند. این شامل تعیین مدت و نوع درمان، آماده سازی بیمار برای عمل جراحی و مراقبت پس از عمل می شود.
👈 فوریت های تروما: در این گرایش، دانشجویان به تشخیص و درمان بیماران با صدمات جسمی و ترومایی متمرکز هستند. این شامل تشخیص و درمان بیماران با شکستگی ها، جراحی های اورژانسی، مدیریت خونریزی ها و … می شود.
همچنین، در تحصیلات ارشد می توانید در زمینه تحقیقات و پژوهش های مرتبط با فوریت های پزشکی نیز فعالیت کنید و به عنوان استاد دانشگاه در این حوزه تدریس نمایید. در آخر باید بگوییم از آنجایی که رشته فوریت های پزشکی تنوع گسترده ای از گرایش ها را دارد، دانشجویان می توانند بر اساس علاقه شخصی خود یکی از این گرایش ها را انتخاب کرده و در آینده به عنوان متخصص در آن حوزه فعالیت کنند.
دانشگاه های پذیرنده رشته فوریت های پزشکی
بسیاری از دانشگاه های دولتی، دانشگاه های آزاد اسلامی و دانشگاه علمی کاربردی، رشته فوریت های پزشکی را نیز در برنامه های تحصیلی خود دارند. در ایران، برخی از بهترین دانشگاه های دولتی پذیرنده رشته فوریت های پزشکی عبارتند از:
| لیست مهم ترین دانشگاه های سراسری پذیرنده |
| دانشگاه علوم پزشکی تهران | دانشگاه علوم پزشکی شیراز |
| دانشگاه علوم پزشکی اصفهان | دانشگاه علوم پزشکی تبریز |
| دانشگاه علوم پزشکی مشهد | دانشگاه علوم پزشکی اهواز |
| دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه | دانشگاه علوم پزشکی گیلان |
| دانشگاه علوم پزشکی همدان | دانشگاه علوم پزشکی کرمان |
| لیست مهم ترین دانشگاه های آزاد پذیرنده |
| دانشگاه آزاد واحد تهران شمال | دانشگاه آزاد واحد علوم پزشکی تهران |
| دانشگاه آزاد واحد علوم پزشکی تبریز | دانشگاه آزاد واحد علوم پزشکی مشهد |
| دانشگاه آزاد واحد علوم پزشکی تهران جنوب | دانشگاه آزاد واحد علوم پزشکی اصفهان |
| دانشگاه آزاد واحد علوم پزشکی شیراز | دانشگاه آزاد واحد علوم پزشکی تبریز |
| دانشگاه آزاد واحد علوم پزشکی اهواز | دانشگاه آزاد واحد علوم پزشکی رفسنجان |
پس از آشنایی با چندین دانشگاه معتبر دولتی و آزاد دارای رشته فوریت های پزشکی، بهتر است دانشگاه های خوب علمی کاربردی را نیز به شما عزیزان معرفی کنیم. این دانشگاه های علمی کاربردی می تواند شامل موارد زیر باشد:
| لیست مهم ترین دانشگاه های علمی کاربردی پذیرنده |
| دانشگاه علمی کاربردی بوعلی سینا همدان | دانشگاه علمی کاربردی مشهد |
| دانشگاه علمی کاربردی تهران | دانشگاه علمی کاربردی شیراز |
| دانشگاه علمی کاربردی اصفهان |
شرایط و رتبه قبولی در رشته فوریت های پزشکی
شرایط و رتبه قبولی در رشته فوریت های پزشکی در دانشگاه دولتی ممکن است بین دانشگاه ها متفاوت باشد. اما در بسیاری از موارد، برای قبولی در رشته فوریت های پزشکی در دانشگاه های دولتی، شرایط زیر ممکن است لازم باشد:
- داشتن مدرک دیپلم دبیرستانی یا معادل آن.
- شرکت در آزمون ورودی یا سیستم انتخابی دانشگاه. این آزمون ممکن است شامل آزمون عمومی دانشگاه (مانند آزمون کنکور) و آزمون تخصصی برای رشته فوریت های پزشکی باشد.
- کسب نمره قابل قبول در آزمون ورودی و رتبه برتر در میان داوطلبان.
- معدل تحصیلی بالا در دوره دبیرستان و دانشگاه.
- انجام مصاحبه شخصی و ارزیابی توانایی های شخصیتی و حرفه ای.
در اغلب موارد، رقابت بسیار شدید است و تعداد محدودی از داوطلبان موفق به قبولی در دانشگاه های دولتی می شوند.
شرایط و رتبه قبولی در رشته فوریت های پزشکی دانشگاه آزاد و علمی کاربردی
شرایط و رتبه قبولی در رشته فوریت های پزشکی دانشگاه آزاد و دانشگاه علمی کاربردی ممکن است در هر دانشگاه و حتی در هر سال تحصیلی متغیر باشد. اما به طور کلی، برای قبولی در این رشته در دانشگاه آزاد و علمی کاربردی، باید با موارد زیر مطابقت داشته باشید:
- قبولی در آزمون ورودی: برای ورود به رشته فوریت های پزشکی در دانشگاه آزاد و علمی کاربردی، باید در آزمون ورودی دانشگاه علوم پزشکی شرکت کرده و نمره قابل قبولی کسب کنید. نمره قابل قبول در این آزمون ممکن است در هر دانشگاه متفاوت باشد.
- معدل تحصیلی: معدل تحصیلی شما در دوره های پیش دانشگاهی نیز می‌تواند بر رتبه قبولی شما در رشته فوریت های پزشکی در دانشگاه آزاد و علمی کاربردی تأثیر بگذارد. برخی دانشگاه ها برای قبولی در این رشته، معدل حداقلی مشخص می کنند.
- پیشینه تحصیلی و تجربه کاری: برخی دانشگاه ها ممکن است تجربه کاری در حوزه پزشکی یا پیشینه تحصیلی مرتبط را در نظر بگیرند و بر اساس آن، رتبه قبولی را تعیین کنند.
- مصاحبه: برخی دانشگاه ها ممکن است برای داوطلبان رشته فوریت های پزشکی مصاحبه برگزار کنند و بر اساس عملکرد در مصاحبه، تصمیم قبولی یا عدم قبولی را بگیرند.
حتما توجه داشته باشید که این فقط چند مورد از شرایط عمومی است و هر دانشگاه ممکن است شرایط و معیارهای خاص خود را داشته باشد. برای اطلاعات دقیقتر، به وبسایت دانشگاه آزاد و دانشگاه علمی کاربردی یا دفتر پذیرش آن ها مراجعه کنید.
دروس رشته فوریت های پزشکی
دروس رشته فوریت های پزشکی را می توان به دو دسته دروس پایه و اصلی و تخصصی تقسیم کرد که در ادامه هر یک از آن ها را نام می بریم.
دروس پایه
- تشریح و فیزیولوژی
- میکروب شناسی و انگل شناسی
- بهداشت عمومی
- زبان تخصصی
دروس اصلی و تخصصی
- فوریت های پزشکی در بلایا
- دارو شناسی
- فرآیند عملیات و اطلاعات فنی
- نشانه شناسی و معاینات بدنی
- جابجایی و حمل بیمار
- بهداشت روان و فوریت های روانپزشکی
- احیای قلبی ریوی
- فوریت های داخلی
- ترومای ۱ و ۲
- فوریت های پزشکی در گروه های خاص
- فوریت های محیطی
- اخلاق و مقررات حرفه ای
- آشنایی با سازمان های امدادی
- اصول و فنون و مراقبت ها
سخن آخر
با توجه به رشد روزافزون جمعیت جهان و افزایش بیماری های مختلف، نیاز به پزشکان فوریتی بسیار احساس می شود. رشته فوریت های پزشکی به عنوان یکی از شاخه های تجربی و پزشکی، به دلیل ضرورت و اهمیت آن در ارائه خدمات پزشکی در مواقع اضطراری و حاد، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
این رشته شامل تشخیص، درمان و مراقبت از بیماران در شرایط اورژانس و حوادث است. با توجه به نیاز روزافزون به پزشکان فوریتی، این رشته به عنوان یک شغل پر درآمد و پرطرفدار در جامعه امروزی شناخته می شود. در نتیجه، رشته فوریت های پزشکی به عنوان یک رشته مهم و حیاتی در سیستم بهداشت و درمان جامعه شناخته شده است.
